• Ana səhifə
  • Haqqımızda
  • Reklam
  • Əlaqə
Sizin reklam burada
  • Ölkə
  • Dünya
  • Siyasət
  • Səhiyyə
  • İqtisadiyyat
  • Mədəniyyət
  • İdman
  • Media
  • Cəmiyyət
  • Ölkə
  • Dünya
  • Siyasət
  • İqtisadiyyat
  • Mədəniyyət
  • Cəmiyyət
  • İdman

Futbolun yaranma tarixi

İdman

27-09-2023, 16:42
Futbolun yaranma tarixi

Futbolun dəqiq harda və nə vaxt yarandığı məlum deyil. Ayaqla top oyunu Qədim Şərq xalqlarına məlum idi və antik dövrün ölkələri olan Yunanıstan və Romada geniş yayılmışdı.

16-cı əsrin ortalarında İngiltərədə qədim və indiki futbola oxşayan oyunlar çox məşhur olub. Şəhərin küçə və meydanlarında hər iki tərəfdən 500-dən çox adamın oynadığı bu oyun əlbəyaxa döyüşlərin getdiyi meydanı xatırladıb. O vaxt günorta başlayan oyun axşam qaranlıq düşənə qədər davam edirmiş. Topu təyin olunan yerə çatdıran və ya eni 400 metr olan «qapı xətti»ni keçən komanda qalib hesab olunurmuş.
Həmin vaxt oyunlar üçün ayrıca sahələr olmadığı kimi, müasir futboldakı qayda-qanunlar da olmayıb.

İngilis futbolu haqqında 16-cı əsrdə ingilis yazıçısı Stabbes belə yazırdı: «Futbol özüylə qalmaqal, səs-küy, ədavət gətirir. Bu, dava etmək üçün bəhanələr yığınağı və qan çanağıdır». Yazıçının digər müasiri isə futbolu belə xarakterizə edirdi –«yanaqlar qançır, ayaq, əl və bel qırılmaları, çıxarılmış göz, bütün qan içərisində olan burun - bax budur futbol».

FUTBOL TƏHLÜKƏLİ SİYASİ MƏŞĞULİYYƏT DƏ HESAB EDİLİB

Hətta bəzi dövrlərdə futbol təhlükəli siyasi məşğuliyyət də hesab olunub. İngilis kralı 2-ci Eduard 1313-cü ildə «şeytanın hoqqası» adlandırdığı futbol oyunlarını krallığın ərazisində qadağan edib. Bu qadağanı pozanlar isə həbsxanaya salınırmış.
1389-cu ildə kral 2-ci Riçard futbol oynayanlara qarşı daha qəddar olub. Onun dövründə futbol oynadığına görə adamlar ölümə məhkum edilirmiş. Bu qayda 1603-cı ilə qədər davam edib.

QAYDALARA UYĞUN İLK OYUN

Qaydalara uyğun ilk oyun 1681-ci ildə keçirilib. Həmin oyunda kralın komandasının məğlub olmasına baxmayaraq, o, rəqib komandanın oyunçularını mükafatlandırıb. 19-cu əsrin əvvəllərinə qədər ingilis komandalarında oyunçuların sayına hər hansı məhdudiyyət qoyulmayıb, əsas məqsəd qələbə çalmaq olub. Bu vaxt insan ölümünə belə əhəmiyyət verilmirmiş.
ilk futbol komandalarından birinin şəkli
19-cu əsrin 20-ci illərində ilk dəfə futbolun qaydalarının yaradılmasına cəhd olub. Amma oyunun ancaq ayaqla, yoxsa həm də əllə oynanılması ilə bağlı müzakirə mübahisə ilə başa çatıb.
Bir tərəf yalnız futbolun ayaqla oynanılmasını desə də, digər tərəf həm də əllə oynanılmasını istəyib.

Nəhayət, uzun müzakirələrdən sonra 1848-ci ildə «Kembric qaydaları» meydana çıxıb. Amma bu qaydalara sonradan heç kim əməl etməyib. Nəhayət, 1863-cü il oktyabrın 26-da Londonda futbol komandalarının kapitanları toplaşaraq bir daha məsələni müzakirə ediblər.
Həm ayaqla, həm də əllə oynamağın tərəfdarı olanlar toplantını tərk edərək «futbol-reqbi» liqasını yaratdıqlarını bəyan ediblər.
Futbolun yalnız ayaqla oynanılmasının tərəfdarı olan 11 nəfər 13 bənddən ibarət qaydaları işləyib hazırlayıblar. 1863-cü il dekabrın 1-də həmin qaydalar qəzetlərdə dərc olunub. Və beləcə futbol dünyaya gəlib.

Paylaş:
Whatsapp
Bizə yazın!
Keçid et
Digər xəbərlər

İdman

1-06-2023, 13:30

Futbolda qaydalara uyğun ilk oyun harda keçirilib?

Ölkə

14-04-2023, 13:46

Müharibə iştirakçıları və qazilərin nəqliyyat sahəsində hansı problemləri var?

Ölkə

2-06-2023, 13:35

Bakının avtomobil bazarında mayda aktivlik artıb

Ölkə

14-04-2023, 10:01

Toğanalı-Kəlbəcər-İstisu avtomobil yolunun və Murovdağ tunelinin inşası sürətlə davam etdirilir

Ölkə

9-09-2023, 13:17

Fizioterapevt: Azərbaycanda fizioterapiya və tibbi reabilitasiya ixtisası təkmilləşdirilir

Ölkə
Azərbaycanla İordaniya arasında bu saziş təsdiqləndi
Azərbaycanla İordaniya arasında bu saziş təsdiqləndi
“Qiymətli kağızlar bazarı haqqında” Qanuna dəyişiklik təsdiqləndi
“Qiymətli kağızlar bazarı haqqında” Qanuna dəyişiklik təsdiqləndi
İlham Əliyev Fərman imzaladı
İlham Əliyev Fərman imzaladı
ADY Ağdam-Xankəndi dəmir yolu ilə bağlı məlumat yaydı
ADY Ağdam-Xankəndi dəmir yolu ilə bağlı məlumat yaydı
Siyasət
Azərbaycanla Çin arasında bu müqavilə təsdiqləndi
Dünən, 14:49
Azərbaycanla Çin arasında bu müqavilə təsdiqləndi
Əliyevlə Pezeşkianın görüşü keçirilir - Fotolar
4-07-2025, 17:00
Əliyevlə Pezeşkianın görüşü keçirilir - Fotolar
“Görüşümüzün Xankəndidə keçirilməsi xüsusi əhəmiyyət kəsb edir” - Yenilənib
4-07-2025, 14:19
“Görüşümüzün Xankəndidə keçirilməsi xüsusi əhəmiyyət kəsb edir” - Yenilənib
Pezeşkian da Xankəndidədir - Fotolar
4-07-2025, 13:22
Pezeşkian da Xankəndidədir - Fotolar
Bu heyətlə Azərbaycana gəldi - Foto - Yenilənib
3-07-2025, 16:11
Bu heyətlə Azərbaycana gəldi - Foto - Yenilənib
“Bu, Moskvanın öz səhvlərini etiraf etməyə hazır olmadığını göstərir”
3-07-2025, 09:33
“Bu, Moskvanın öz səhvlərini etiraf etməyə hazır olmadığını göstərir”
Xəbər Lenti
  • Bu gün, 10:15
    Kanaldan meyiti tapılan şəxs itkin kimi axtarışda imiş...
  • Bu gün, 09:07
    Sertifikatlaşdırma imtahanlarında müəllimlərin şəxsiyyəti SİMA ilə təsdiq edildi
  • Dünən, 17:27
    Azərbaycanla İordaniya arasında bu saziş təsdiqləndi
  • Dünən, 17:22
    “Qiymətli kağızlar bazarı haqqında” Qanuna dəyişiklik təsdiqləndi
  • Dünən, 17:03
    İlham Əliyev Fərman imzaladı
  • Dünən, 16:24
    ADY Ağdam-Xankəndi dəmir yolu ilə bağlı məlumat yaydı
  • Dünən, 15:36
    Narazı tələbələrə 2 gün möhlət verildi
  • Dünən, 15:14
    Baş məşqçi instaqramda futbolçu axtarışı elanı ilə gündəm oldu - Foto
  • Dünən, 14:29
    Polis əməkdaşlarının sosial müdafiəsi gücləndirilir
  • Dünən, 11:57
    İstismar müddəti bitmiş magistral su xətti dəyişdirilir - Video
  • Dünən, 10:13
    Xətaidə avtobusla avtomobil toqquşdu - Video
  • Dünən, 10:11
    Hamilə qadınlar bu xidmətlərdən pulsuz yararlana bilərlər
  • Dünən, 09:19
    Kəlbəcərdə hərbçilər qəzaya düşdü - Yaralılar var
  • Dünən, 09:07
    ADY qatarları yay qrafikinə keçir
  • Dünən, 18:17
    Neftçalada şəhid Camal İsmayılovun doğum günü qeyd olunub
  • Dünən, 17:58
    Bu quruma rəis və rəis müavini təyin olundu - Fotolar
  • Dünən, 17:32
    “Mənə qarşı sui-qəsdə cəhd etdilər”
  • Dünən, 16:34
    Qiymətlər çoxdan artırılıb, bəs eskalatorlar niyə hələ də işləmir?
  • Dünən, 15:50
    Səfərlərinizi yeni onlayn xidmətlə daha rahat planlaşdırın
  • Dünən, 15:11
    “Elektroenergetika haqqında” Qanuna dəyişiklik edildi
  • Dünən, 14:49
    Azərbaycanla Çin arasında bu müqavilə təsdiqləndi
  • Dünən, 14:09
    Albinanın ölümü ilə bağlı yayılan xəbərə Mətbuat Şurasından - Reaksiya
  • Dünən, 13:24
    “Sumqayıt”ın yeni baş məşqçisi bəlli oldu
  • Dünən, 12:17
    Türkiyə ordusunda şəhid sayı 12-yə çatdı - Yenilənib
  • Dünən, 12:01
    Saniyədə 30-a qədər ağcaqanad öldürən portativ lazer düzəldildi
Daha çox
  • Ana səhifə
  • Haqqımızda
  • Redaksiya siyasəti
  • Reklam
  • Əlaqə
Sosial şəbəkələrimiz:
  • (+99455) 624 24 43
  • [email protected]
  • Bakı şəhəri Kövkəb Səfərəliyeva, 16, Bakı, Nəsimi, AZ1010 Time Business Center
  • Gündəm
  • Siyasət
  • Hadisə
  • Eksklüziv
  • Yenidənqurma
  • Diaspora
  • Biznes+
  • Şou-life
  • Poemart
Müəllif hüquqları qorunur. Reyd.az-ın məlumatlarından istifadə etdikdə istinad mütləqdir. Məlumat internet səhifələrində istifadə edildikdə müvafiq keçidin qoyulması mütləqdir.
  • Ana səhifə
  • Haqqımızda
  • Reklam
  • Əlaqə